فهرست مندرجات
- فشار خون بالا
- بررسی کنید آیا در معرض فشار خون بالا هستید یا خیر؟
- فشار خون پایین
- علائم فشار خون بالا
- خطلرات ابتلا به فشار خون بالا
- چگونه می توانید به کاهش فشار خون خود کمک کنید
- در مراکز خدمات جامع سلامت چه خدماتی به بیماران فشار خونی ارائه می شود:
- چارت تشخیص فشار خون بالا در نوبت اول
- چارت تشخیص فشار خون بالا در نوبت دوم
- چارت ثبت فشار خون سیستولیت و دیاستولیک
- پیام های بهداشتی
- رسانه های آموزشی
سرخرگ ها خون را از قلب به دیگر نقاط بدن می رسانند. برای آنکه خون بتواند در این عروق به جریان در آید، نیاز به فشار مناسبی دارد.
فشاری که در هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد می شود، فشار خون نام دارد.
پرفشاری خون یکی از شایع ترین بیماری های مزمن در جوامع امروزی است و به عنوان قاتل خاموش از آن یاد می شود زیرا علامتی ندارد. خوشبختانه پرفشاری خون به آسانی قابل تشخیص و معمولا قابل درمان است.
فشار خون بالا
فشار خون بالا (که فشار خون نیز نامیده می شود) می تواند منجر به مشکلات جدی مانند حملات قلبی یا سکته شود. اما تغییرات سبک زندگی و داروهای فشار خون می تواند به شما کمک کند سالم بمانید.
بررسی کنید آیا در معرض فشار خون بالا هستید یا خیر؟
در اندازه گیری فشار خون، عدد بالا که فشار خون سیستولی است، حداکثر فشاری است که به علت انقباص قلب بر دیواره شریان ها ایجاد می شود. معمولا فشار خون دیاستول بالای 60 میلی متر جیوه و کمتر از 90 میلی متر جیوه، به عنوان فشار خون طبیعی در بزرگسالان در نظر گرفته می شود. فشار خون بر حسب میلی متر جیوه (mmhg) اندازه گیری می شود.
در جدول زیر اعداد طبیعی برای بزرگسالان نشان داده شده است. این جدول همچنین نشان می دهد کدام اعداد شما را در معرض خطر بزرگی برای سلامتی قرار می دهد. حتی در افرادی که فشار خون طبیعی دارند، در طول روز فشار خون تمایل به بالا و پایین رفتن دارد. اما اگر اعداد فشار خون شما در اکثر اوقات بالای مقدار فشار خون طبیعی است، شما در معرض خطر هستید.
طبقه |
سیستول (عدد بالا) |
دیاستول (عدد پایین) |
مطلوب/ طبیعی |
کمتر از 120 و |
کمتر از 80 |
پیش فشار خون بالا |
120-139 و |
80-89 |
فشار خون بالا: |
140-159 و |
90-99 |
فشار خون بالا: |
160 و بیشتر و |
100 و بیشتر |
فشار خون بالا به خصوص در افراد مسن بسیار شایع است. معمولاً هیچ علامتی برای آن وجود ندارد، بنابراین ممکن است که متوجه نشوید به فشار خون بالا مبتلا هستید.
مواردی که احتمال ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می دهند عبارتند از:
- سن شما - با افزایش سن احتمال ابتلا به فشار خون بالا بیشتر است
- داشتن بستگان نزدیک مبتلا به فشار خون بالا
- قومیت شما - اگر پیشینه قومیتی سیاه پوست آفریقایی، سیاه کارائیب یا جنوب آسیا دارید در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
- داشتن یک رژیم غذایی ناسالم – به خصوص رژیم غذایی که سرشار از نمک است
- داشتن اضافه وزن
- سیگار کشیدن
- نوشیدن الکل زیاد
- احساس استرس در یک دوره طولانی
فشار خون پایین:
اگر علائم زیر را دارید فشار خون خود را چک کنید:
- سبکی سر یا سرگیجه
- احساس بیماری
- تاری دید
- به طور کلی احساس ضعف می کند
- گیجی
- غش کردن
اگر علائم بالا را دارید ممکن است دچار فشار خون پایین باشید.
اگر هنگام ایستادن یا تغییر وضعیت ناگهانی علائمی را مشاهده کردید، ممکن است نوعی فشار خون پایین به نام افت فشار خون وضعیتی داشته باشید.
علائم فشار خون بالا
فشار خون بالا معمولاً هیچ علامتی ندارد. بسیاری از مردم بدون اینکه متوجه باشند به فشار خون بالا مبتلا هستند.
به ندرت، فشار خون بالا می تواند علائمی مانند:
- سردرد
- تاری دید
- درد قفسه سینه
خطرات ابتلا به فشار خون بالا
اگر فشار خون شما بیش از حد بالا باشد، فشار اضافی بر رگ های خونی، قلب و سایر اندام ها مانند مغز، کلیه ها و چشم ها وارد می کند. این بیماری اگر درمان نشود، می تواند خطر ابتلا به بیماری های جدی مانند:
- بیماری های قلبی عروقی
- سکته های مغزی
- نارسایی قلبی
- بیماری کلیوی
- مشکلات بینایی
را ایجاد کند.
کاهش فشار خون حتی به مقدار کم می تواند به کاهش خطر ابتلا به این مشکلات کمک کند.
چگونه می توانید به کاهش فشار خون خود کمک کنید
تغییرات سبک زندگی سالم می تواند به کاهش فشار خون شما کمک کند.
کارهایی که باید انجام دهید:
- یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.
- به طور منظم ورزش کنید – حداقل ١۵۰ دقیقه در هفته ورزش کنید.
- اگر اضافه وزن دارید وزن خود را کاهش دهید.
کارهایی که نباید انجام دهید:
- نمک زیاد نخورید - از خوردن غذاهای پرنمک یا اضافه کردن نمک به وعده های غذایی خود اجتناب کنید.
- از نوشیدن الکل خودداری کنید.
- بیش از حد کافئین ننوشید - (قهوه، چای و ...
- سیگار نکشید
در مراکز خدمات جامع سلامت چه خدماتی به بیماران فشار خونی ارائه می شود:
یکی از مراقبت هایی که به تمامی مراجعه کنندگان بالای ١٨ سال سن در مراکز خدمات جامع سلامت ارائه می شود، اندازه گیری فشار خون است. چنانچه برای بار اول به مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه می کنید و هنوز پرونده الکترونیک برای شما ثبت نشده است، مراقب سلامت برای شما پرونده الکترونیک سلامت تشکیل می دهد و یکی از خدمات ارائه شده به شما اندازه گیری فشار خون است. اگر فشار خون شما کمتر از ١٢ روی ٨ باشد، مراقب سلامت از شما می خواهد که یک سال دیگر برای اندازه گیری فشار خون خود مراجعه کنید. آزمایش FBS و کلسترول نیز در صورت نیاز به صورت رایگان در مراکز خدمات جامع سلامت انجام می شود.
چنانچه فشار خون شما مساوی یا بالاتر از ١٢ روی ٨ باشد، مراقب سلامت حتما شما را به پزشک ارجاع می دهد. ویزیت شما توسط پزشک در مرکز خدمات جامع سلامت به صورت رایگان انجام خواهد شد. در این حالت پزشک مستقر در مرکز خدمات جامع سلامت، دوباره فشار خون شما را اندازه گیری می کند و بر اساس فشار خون اندازه گیری شده اقدامات لازم را انجام خواهد داد. چنانچه فشار خون شما بالاتر از حد نرمال باشد، داروهای مناسب برای شما تجویز شده و در صورت لزوم به سطح دو (پزشک متخصص) ارجاع می شوید. سایر مراقبت ها و پیگیری های مورد نیاز نیز توسط مراقب سلامت و با راهنمایی ایشان، در زمان مناسب برای شما انجام خواهد شد.
شما می توانید به صورت ماهیانه برای اندازه گیری فشار خون خود به مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنید (اندازه گیری فشارخون شما به صورت رایگان انجام خواهد شد).
چارت تشخیص فشار خون بالا در نوبت اول:
چارت تشخیص فشار خون بالا در نوبت دوم:
چارت ثبت فشار خون سیستولیت و دیاستولیک:
پیام های بهداشتی:
هر ضربان قلب مهم است، برای حفظ سلامتی آن بکوشیم.
هر ضربان قلب مهم استف برای حفظ سلامتی آن یک قول ساده دهیم.
ما همه یک قلب داریم، برای حفظ سلامت آن مبارزه کنیم.
من و تو یک قلب داریم، بگذاریم سالم بتپد.
من و تو و همه ما فقط یک قلب داریم، بیاییم سلامت آن را حفظ کنیم.
من و تو و همه ما فقط یک قلب داریم، بگذاریم سالم بتپد.
من و تو و همه ما فقط یک قلب داریم، نگذاریم آسیب ببیند.
با رعایت شیوه زندگی سالم، نه تنها سلامتی قلب خود بلکه سلامتی قلب همه افراد خانواده را بهبود بخشیم.
با رعایت شیوه زندگی سالم، قلب من، قلب تو و قلب همه ما بهبود می یابد.
ما همه یک قلب داریم، به فکر سلامتی آن با شیم.
ما همه یک قلب داریم، آن را سالم نگه داریم.
از قلب خود با مصرف رژیم غذایی سالم مراقبت کنید، به دخانیات نه بگویید و به میزان کافی فعالیت کنید.
مصرف نوشابه ها و آبمیوه های شیرین را کاهش دهید بجای آن آب یا آبمیوه های شیرین نشده را انتخاب کنید.
شیرینی ها و سایر مواد غذایی شیرین را با میوه های تازه به عنوان یک انتخاب سالم جایگزین کنید.
۵ سهم (حدود یک کف دست) میوه و سبزی –ترجیحا" تازه- در روز مصرف کنید.
الکل مصرف نکنید.
مصرف غذاهای فرآوری شده و بسته بندی شده حاوی نمک، شکر و چربی زیاد را محدود کنید.
غذاهای محل کار یا مدرسه را در منزل تهیه کنید.
آیا می دانستید که؟
بیماری قلبی عروقی علت اکثر مرگ ها در افراد دیابتی است، بنابراین اگر بدون تشخیص و درمان باقی بماند می تواند شما را در معرض خطر بیشتری از بیماری قلبی و سکته مغزی قرار دهد.
رسانه های آموزشی:
