چه وقت واکسن در دسترس من خواهد بود؟
- به دلیل حجم بالای تقاضای جهانی و تولید تدریجی واکسن و عدم امکان دسترسی همزمان همه افراد به واکسن، در همه کشورها اولویتبندی جمعیتی میشود. اولویتبندی گروههای جمعیتی برای دریافت واکسن کووید 19 بر اساس شواهد علمی و اصول و ارزشهای اخلاقی انجام میشود.
اولویتبندی گروههای جمعیتی برای دریافت واکسن چگونه است؟
- بر اساس سند ملی واکسیناسیون کوید19، واکسیناسیون در 4 فاز انجام میشود.
- در فاز اول واکسن برای گروههای زیر تزریق میشود:
- کارکنان ارایه دهنده خدمات بهداشتی درمانی که در خط اول پاسخگویی به بیماران کووید هستند.
- افراد با ریسک بسیار بالای بستری شدن و مرگ به دلیل کووید مانند:
- افراد با ریسک بالاو افراد کمتوان ذهنی و جسمی ساکن در مراکز نگهداری و پرسنل این مراکز
- افراد ساکن در خانههای سالمندان و پرسنل خانههای سالمندان
- جانبازان ساکن در مراکز نگهداری جانبازان و پرسنل این مراکز، و جانبازان بالای 50 درصد و جانبازان شیمیایی تنفسی
- گروههایی که در فاز دوم واکسن دریافت میکنند عبارتند از:
- افراد مسن
- بالای 80 سال/ 75 سال/ 70 سال/ 65 سال
- افراد با بیماریها و شرایط زمینه ای پر ریسک 16 تا 64سال (بر اساس اولویت سنی از بالا به پایین در لایههای 10 سال به 10 سال از 64 سال به پایین) شامل:
- (ابتلا به بیماریهای خاص مانند سرطان تحت درمان با شیمی درمانی یا پرتودرمانی، بیماران پیوند عضو شده یا سایر بیماران دریافتکننده داروهای سرکوب کننده یا تضعیف کننده ایمنی یا مبتلا به نقص سیستم ایمنی، بیماریهایی مانند دیابت، بیماریهای قلبی و پرفشاری خون و چاقی مفرط )
- گروههایی گه در فاز 3 واکسن دریافت میکنند عبارتند از:
- افراد ساکن در مراکز نگهداری جمعی و پرسنل آنها مانند:
- افراد ساکن در زندانها، مراکز تادیب زیر نظر سازمان زندانها/ افراد ساکن در گرمخانهها و سکونتگاههای موقت شهرداری ها
- سربازان و نظامیان ساکن در آسایشگاه های شبانه روزی در نهادهای نظامی و انتظامی
- افراد ساکن در مراکز نگهداری کودکان بی سرپرست و بدسرپرست
- مهاجرین ساکن در کمپهای رسمی مهاجرین / مددجویان ساکن در کمپهای ترک اعتیاد
- سایر پرسنل نظام سلامت که در خط اول پاسخگویی به بیماران کووید نیستند.
- افراد در مشاغلی که در تماس بیشتر با مردم و خطر بیشتر ابتلا هستند {مانند پرسنل شعب بانکها، حمل و نقل عمومی، پلیس، معلمین و سایر کارکنان مدارس، پرسنل تولید و توزیع مواد سوختی، تولید و توزیع مواد خوراکی، پشتیبانی زیرساختها)برق، آب، گاز، ارتباطات(،خدمات شهری)آتش نشان، پاکبان،....)، مراقبان و سایر کارکنان مهدکودکها}
- افراد 55 تا 64 سال
- در فاز چهارم، سایر افراد جامعه بر اساس اولویت سنی و بیماری زمینه ای واکسن دریافت میکند
من می توانم انتخاب کنم که چه واکسنی را دریافت کنم؟
توجه به این جمله که "بهترین واکسن واکسنی است که زودتر از بقیه به دست شما می رسد"، نشان از اهمیت سرعت واکسیناسیون همگانی است و اهمیت کمتر نوع واکسنی که استفاده میشود. هر چند تمام واکسنهای تایید شده بازار فاز مطالعات بالینی را طی کرده و ایمن و بیخطر هستند اما همواره این حق برای افراد وجود دارد که در صورتیکه چند نوع واکسن برای تزریق در اختیار داشته باشد، بتواند واکسن مورد انتخاب خود را دریافت نماید. در همه دنیا توصیه میشود که منتظر برند خاصی نباشید و هر چه زودتر خود را ایمن نمایید.
شایعترین عوارض جانبی که پس از دریافت واکسن های کووید19 ممکن است رخ دهد، چیست؟
بعد از واکسیناسیون ممکن است عوارض جانبی محدود و خفیفی رخ دهد که طبیعی است ونشانه آن است که واکسن، بدن شما را محافظت میکند. عوارض جانبی رایج عبارتند از درد در محل تزریق، قرمزی و تورم در بازودر محل ورود سوزن، و همچنین خستگی، سردرد، درد عضلانی، لرز، تب گذرا و برخی علایم خفیف دیگر. گاهی این عوارض جانبی میتواند توانایی شما را در انجام فعالیتهای روزمره را تحت تأثیر قرار دهد، و نیاز به استراحت داشته باشید اما معمولا در طی چند روز برطرف میشود.
واکسن کووید19 چه مدت ایمنی ایجاد خواهد کرد؟
حسب اطلاعات فعلی، افرادیکه مبتلا به بیماری شدهاند حداقل تا 6 ماه در مقابل ابتلا به بیماری مصون هستند و احتمال ابتلای مجدد در این دوره زمانی بسیار نادر است. در مقایسه با عوارض خفیف واکسن، آنچه مشخص است این است که خود بیماری کووید 19 میتواند باعث بیماری شدید و مرگ بسیاری از افراد شود، در صورتی که به بیماری کووید 19 مبتلا شویم، خطر انتقال بیماری به عزیزانمان که در معرض ابتلا به نوع شدید بیماری هستند وجود دارد. بنابراین، تزریق واکسن کووید 19، انتخاب مطمئنتری است.
اگر من 2 دوز واکسن را بزنم، آیا نیاز است که ماسک بزنم و فاصلهام را با دیگران حفظ کنم؟
بله در حال حاضر افرادیکه به طور کامل واکسینه شده و دو دوز خود را دریافت نمودهاند باید در جامعه همچنان فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک مناسب را رعایت نمایند. بدلیل اینکه ممکن است واکسن صد درد صد باعث ایمن شدن شما نشده باشد و لذا در معرض خطر ابتلا باشید. علاوه بر این اگر مصون شده باشید ولی ممکن است مصونیت حاصله سبب محافظت شما از بیماری شدید و عوارض آن شود ولی ممکن است فرم خفیف بیماری را بگیرید و بدون آنکه متوجه شوید به دیگران بیماری را منتشر کنید، لذا باید همچنان توصیههای بهداشتی را رعایت کنید.
اگر من قبلا مبتلا به کووید19 شده باشم و بهبودی حاصل شده باشد، نیاز است که واکسن کووید19 را دریافت کتم؟
مطالعات نشان داده که بعد از ابتلا به بیماری تا حدود 6 ماه میزان آنتی بادی محافظتی در بدن باقی میماند لذا به افرادیکه مبتلا شده اند تا 6 ماه نیازی به دریافت واکسن ندارند تا امکان دریافت واکسن برای افراد بیشتری فراهم شود.
واکسن کووید19 از چه چیزی ساخته شده اند؟
واکسن اسپوتنیک و واکسن استرازنکا/آکسفورد فقط دارای قطعاتی از ژن ویروس عامل کوید19 هستند که توسط یک حامل موقت (آدنوویروسی که خودش قابلیت تکثیر و بیماریزایی در بدن را از دست داده است و تنها مانند اتوبوسی برای حمل کدهای ژنتیکی کوید19 عمل می کند) و لذا ایمنی بخشی خوبی داشته و قادر به ایجاد بیماری به هیچ وجه نیستند.
واکسن بهارات ویروس کاملا غیرفعال شدهای است که توانایی بیماریزایی کوید19 را ندارد و به شکل ویالهای حاوی مایع شفاف آماده تزریق میباشد. و برای سن 18 تا 55 سال مورد استفاده قرار میگیرد.
واکسن سینوفارم هم همانند واکسن بهارات ویروسی کاملا غیرفعال است که تمام قطعات ایمنی زای خود را دارد و در ایران برای گروه سنی 18 سال و بالاتر (بالای 60 سال نیز مجاز است) مورد استفاده قرار می گیرد.
چه کسانی برای دریافت واکسن باید پول پرداخت کنند؟
وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی برنامه واکسیناسیون رایگان تمامی آحاد مردم را در دست اجرا دارد و هزینهای توسط مردم برای دریافت واکسن پرداخت نمیشود.
هر کس که در کشور جمهوری اسلامی ایران ساکن است، فارغ از ملیت و قوم و زبان، واکسینه خواهد شد و نیاز به داشتن دفترچه بیمه، یا پرداخت هزینه به هیچ عنوان نمیباشد.
چند دوز واکسن کووید19 نیاز هست که ما دریافت کنیم؟
در حال حاضر تمام واکسن های وارداتی موجود در بازار نیاز به دو دوزدارند. به فاصله بین دودوز باید توجه نمود و نباید دوز دوم را زودتر از فاصله زمانی توصیه شده دریافت کنید. وزارت بهداشت درزمان مقرر برای دریافت دوز دوم نیز همانند دوزاول، به شما پیامک یادآوری خواهد زد.
اگر بیماری زمینه ای داشته باشم می توانم واکسن کووید19 دریافت کنم؟
افرادی که دارای بیماری زمینه ای هستند، اگر سابقه واکنش آلرژیک فوری یا شدید به واکسن کووید 19یا به مواد موجود در واکسن را نداشته باشند می توانند واکسن کووید 19دریافت کنند. واکسیناسیون افراد بالغ در هر سنی و با بیماری های زمینه ای اهمیت زیادی دارد زیرا با درجات مختلف در معرض خطر بیماری شدید ناشی از کووید 19 هستند.
می توانم واکسن کووید19 را دریافت کنم در حالی که اکنون مبتلا به کووید19 هستم؟
خیر. افراد مبتلا به کووید 19 که علایم دارند مجاز به دریافت هیچ واکسنی نیستند. در صورت نیاز برای واکسیناسیون مانند آنفلوانزا باید حداقل 2 هفته از بهبود علایم بیماری کرونا گذشته باشد. در مورد واکسن کرونا بعد از ابتلا به بیماری تا 6 ماه ایمنی کافی در بدن فرد باقی می ماند لذا تا 6 ماه نیازی به واکسن کرونا ندارند.
آیا کودکان مجاز به تزریق واکسن کووید 19 هستند؟
اطلاعات در مورد واکسیناسیون کووید19 در کودکان محدود است. در حال حاضر واکسنهای موجود در کشور مانند اسپوتنیک، سینوفارم، کوواکسین و آسترازنکا در افراد بالای 18 سال تزریق میشود. تا زمانی که اطلاعات در مورد واکسنهای کووید 19 در کودکان کاملتر شود، تزریق واکسن در سنین کمتر از 18 سال توصیه نمیشود.